frchito

Archive for Nobyembre, 2007|Monthly archive page

PANAHON NA! ORAS NA!

In Adviento, Catholic Homily, Gospel Reflections, Homily in Tagalog, Pagninilay sa Ebanghelyo, Sunday Homily, Sunday Reflections on Nobyembre 28, 2007 at 13:15

Homiliya/Pagninilay sa Unang Linggo ng Adviento – Taon A

Mga Pagbasa: Isaias 2:1-5 / Rom 13:11-14 / Mt 24:37-44

Noong mga bata pa kami, paborito naming palabas sa TV ang “Oras ng Ligaya.” Malabo na sa aking alaala ang mga detalye ng palabas, pero ang natatandaan ko ay laging puno ng ligaya ang isang oras na tawanan, biruan, at kantahan (hindi pa uso noon ang sobrang pa-cute ng mga batang artista). Ang isang oras na yaon ay lagi naming pinakahihintay at inaasam-asam sa bawa’t araw. Sa musmos ko noong pag-iisip, si Oscar Obligacion ay para bagang bahagi ng bawa’t tahanan, bawa’t pamilya, at bawa’t grupo ng taong nagkakaisa sa ilalim ng iisang bubungan.

Sa aking pagbabalik-tanaw sa nakaraan, hindi ko maubos maisip kung paano kaming mga bata noon ay bihasang-bihasa sa paghihintay. Lagi kaming may hinihintay sa TV (kahit black and white lamang). Bawa’t araw ay may tampok na pinakahihintay: Mga Aninong Gumagalaw, Bahaghari, Piling-Piling Pelikula, Batman & Robin, Combat, Wild, Wild West, Mission Impossible, atbp. Ang Pasko ay tampulan ng lahat ng masidhing paghihintay. Bagama’t wala masyadong dapat hintayin, puno pa rin ng paghihintay at pag-aasam ang puso ng bawa’t bata noon. Kahit isang bagong jacket lamang o isang plastic na laruang baril-barilan ay pinakahihintay nang buong pag-asa.

Damang-dama ang diwa ng Adviento noong panahong iyon. Hindi pa man namin alam ang panahong nabanggit, batid kong ang diwa ng paghihintay ay bahagi ng buhay ng bawat tao bago mag-pasko.

Nakatutuwang isipin na sa unang linggong ito ng Adviento, wala sa mga pagbasa ang bumabanggit sa paghihintay. Sa katunayan, hindi paghihintay ang binibigyang-diin sa araw na ito. Ang malinaw na diwang lumulutang sa pagbasa, lalo na sa ikalawa at ikatlo ay ang diwa na nagsasabing “panahon na.” Sa madaling salita, ang tinutumbok ng pagbasa ay ang katotohanang ang pinag-aasam-asam ay narito na … na ang pinakahihintay ay maaari nang angkinin at pagyamanin.

Dumating na ang oras … ito ang turo ni Pablo … Oras na raw upang bumangon sa pagkakatulog. Oras na upang iwaksi ang gawa sa ilalim ng kadiliman at gumawa ayon sa kaliwanagan. Ito ay ipinagtatagubilin niya sapagka’t malapit nang dumatal ang bukang liwayway. Ang pinakahihintay ay dapat nang angkinin bilang katotohanan, at ang katotohanang ito ay dapat lakipan ng wastong pagkilos at wastong pamumuhay.

Hirap ang tao saanman ang maghintay ngayon. Sa daigdig na punong-puno ng mga orasan, sa kamay man o sa mga dingding ng lahat ng bahay at gusali, kay raming tao ang hindi makahintay. Lahat halos ng ginagamit o kinakain ay “instant” – instant coffee, instant noodles, instant cash, instant loans, atbp., Sa kahirapan natin maghintay, Agosto pa lamang ay nagiging pasko na. Pagkatapos na pagkatapos ng araw ng Pasko ay Valentine’s Day na ang isinusulong ng radyo, TV, internet, at mga pahayagan.

Tama ba kaya o mali ang ating ginagawang anticipasyon ng Pasko at ng anumang mahalagang araw sa buhay natin? Waring ito ang sinasaad ng mga pagbasa. Panahon na … dumating na ang oras! …

Subali’t kung ating titingnang muli, hindi ito isang hungkag at walang kahulugang pag-aanticipar ng darating na dakilang katotohanan. Ito ay hindi pagsalubong sa isang bagay na hindi pa napapanahong maganap. Sa halip ito ay ang pagsasabuhay ng kung anong tama at magaling na ginagampanan ng taong marunong at batid ang kahulugan ng kung ano ang pinakahihintay.

Ang hinihintay nating mga mananampalataya kay Kristo ay ang katuparan ng kanyang pangako – ang ganap na kaligtasan na magaganap sa kanyang muling pagbabalik. Subali’t hindi lamang yaong hindi pa nagaganap ang pinakahihintay natin. Hinihintay rin natin ang kanyang pagdating na ngayon ay patuloy nang nagaganap – ang pagdating niya sa biyaya, at ang pagdating niya sa hiwaga, bukod sa kanyang pagdating sa wakas ng panahon.

Kung si Kristo at ang kanyang kaloob na kaligtasan ay dumating na sa kasaysayan, kung si Kristo ay patuloy pang dumarating ngayon sa pamamagitan ng biyaya at hiwaga, at kung ang parehong Panginoon at Manliligtas ay darating pa sa wakas ng panahon, ito ay bagay na dapat salubungin. Ito ay bagay na dapat nang ipagdiwang, angkinin, at pagyamanin. At higit sa lahat, ito ay bagay na dapat paghandaan.

Ito ang dahilan kung bakit nagwika si Pablo … “Dumating na ang panahon.” Napapanahon na upang bumalikwas sa pagkakahiga at humarap sa isang bagong bukang liwayway … Panahon na upang iwaksi ang gawa ng kadiliman, at pag-ukulan ng pansin ang gawaing angkop sa kaliwanagan. Panahon na … ngayon na.

Ang Adviento ay pagdating. Kung may darating ay may naghihintay. Ang Adviento ay paggunita sa pagdating ng Siyang pinakahihintay ng sangkatauhan. Dumating na siya sa kasaysayan. Patuloy siyang dumarating sa biyaya at hiwaga na dulot ng kanyang katawang mistiko – ang Iglesya Katolika. Muli siyang darating sa wakas ng panahon.

Sapagka’t siya ay dumating, dumarating, at darating pa, iisang mahalagang paalaala ang dulot sa atin ng liturhiya sa araw na ito: “oras na” … hindi ng ligaya lamang, kundi oras na upang magpanibagong-buhay at anyo kay Kristong Panginoon at Diyos, Hari ng sanlibutan.

Nais kong isipin na sa sandali ng kanyang pagdatal, sabay-sabay at sama-sama tayong aawit ng katumbas ng awit nina Oscar Obligacion … Oras ng ligaya, halina’t tayo’y magsaya … “Halina’t magsaya patungo sa bahay ng Panginoon!” (Ps 122) (Tugon sa Salmo).

Fr. Chito Dimaranan, SDB
CB Retreat House – Tagaytay City
Noviembre 27, 2007

Mga Pagbasa:

Pagbasa 1 (Is 2:1-5)

Itó ang pangitain ni Isaias na anak ni Amoz
tungkol sa Juda at sa Jerusalem:
Sa mga huling araw, ang bundok na kinatatayuan ng Templo ng Panginoón ay mamumukod sa taas sa lahat ng bundok.
Daragsa sa kaniyá ang lahat ng bansa.
Ang maraming taong lalapit sa kaniyá ay magsasabi ng ganito:
“Halikayo, umahon tayo sa bundok ng Panginoón,
sa Templo ng Diyós ni Jacob,
upang malaman natin ang kaniyáng mga daan
at matuto tayong lumakad sa kaniyáng mga landas.
Sapagkat sa Sion magmumula ang Kautusan,
at sa Jerusalem, ang salita ng Panginoón.”
Siya ang mamamagitan sa mga bansa at magpapairal ng kapayapaan. Kung magkagayon, gagawin na nilang sudsod ang kaniláng mga tabak, at karit ang kaniláng mga sibat.
Wala nang magsasanay sa pakikibaka at mawawala na ang mga digmaan. Halina kayó, sambahayan ni Jacob,
at tayo’y lumakad sa liwanag ng Panginoón.

R./ Masayá tayong papasok sa tahanan ng Poóng D’yós!

Akó ay nagalak, sa sabing ganito:
“Sa bahay ng Poon ay pumasok tayo!”
Sama-sama kamí matapos sapitin, ang pintuang-lunsod nitóng Jerusalem.

Dito umaahon ang lahat ng angkan, lipi ni Israel upang manambahan, ang hangad, ang Poon ay pasala- matan.
Pagka’t itó’y utos na dapat gampanan.

Doon din naroón ang mga hukuman at trono ng haring hahatol sa tanan.
Ang kapayapaan nitóng Jerusalem, sikaping sa Poon yao’y idalangin: “Ang nangagmamahal sa’yo’y pagpalain.

Pumayapa nawa ang banal na bayan, at ang palásyo mo ay maging tiwasay.” Dahilan sa aking kasama’t katoto, sa’yo Jerusalem, ang sabi ko’y itó: “Ang kapayapaa’y laging sumaiyo.”
Dahilan sa templo ng Poong ating D’yos, ang aking dalangi’y umunlad kang lubos.

Pagbasa 2     Taga-Roma 13:11-14

Mga kapatid:
Alam ninyong panahon na upang gumising kayó sa pagkakatulog.
Ang pagliligtas sa atin ay higit na malapit ngayon
kaysa noong tayo’y magsimulang manalig sa kaniyá.
Namamaalam na ang gabi at malapit nang lumiwanag.
Layuan na natin ang lahat ng gawang masama
at italaga ang sarili sa paggawa ng mabuti.
Mamuhay tayo nang marangal
at huwag gugulin ang panahon sa paglalasing at magulong pagsasaya, sa pagpapakasawa sa pita ng laman at kahalayan, sa alitan at inggitan. Ang Panginoóng Hesukristo ang paghariin ninyo sa inyóng buhay at huwag paglaanan ang laman upang bigyang-kasiyahan ang mga nasa nitó.

Magandáng Balità     Mateo 24:37-44

Noong panahong iyón, sinabi ni Hesús sa kaniyáng mga alagad:
“Ang pagdating ng Anak ng Tao ay matutulad sa pagdating ng baha
noong panahon ni Noe.
Noon, ang mga tao’y nagsisikain, nagsisiinom at nag-aasawa,
hanggang sa araw na pumasok sa daong si Noe.
Dumating ang baha nang di nila namalayan at tinangay siláng lahat.
Gayon din ang mangyayari sa pagdating ng Anak ng Tao.
Sa panahong iyón,
may dalawang lalaking gumagawa sa bukid;
kukunin ang isa at iiwan ang isa.
May dalawang babaing magkasamang gumigiling;
kukunin ang isa at iiwan ang isa.
Kaya magbantay kayó,
sapagka’t hindi ninyo alam
kung anong araw paririto ang inyóng Panginoón.
Tandaan ninyo itó:
kung alam lamang ng puno ng sambahayan
kung anong oras ng gabi darating ang magnanakaw,
siyá’y magbabantay
at hindi niya pababayaang pasukin ang kaniyáng bahay.

Kaya maging handa kayóng lagi,
sapagka’t darating ang Anak na Tao sa oras na di ninyo inaasahan.”

PITHAYA AT SANGHAYA

In Catholic Homily, Gospel Reflections, Homily in Tagalog, Pagninilay sa Ebanghelyo, Sunday Reflections on Nobyembre 20, 2007 at 17:29

KAPISTAHAN NI KRISTONG HARI – TAON K
Nobyembre 25, 2007

Mga Pagbasa: 2 Samuel 5:1-3 /Col 1:12-20 / Lucas 23:35-43

Pagbasa 1 (2 Samuel 5:1-3)

Noong mga araw na iyón,
nagkaisa ang lahat ng angkan ng Israel
na pumunta sa Hebron upang makipagkita kay David.
Sinabi nila,
“Kami’y laman ng iyóng laman at dugo ng iyóng dugo.
Nang si Saul ang hari namin,
nanguna ka sa mga kawal ng Israel sa pakikipagdigma.
Ipinangako sa iyó ng Panginoón na gagawin ka niyáng hari
upang mamuno sa kaniyáng bayan.”

Lahat ng matatanda ng Israel ay nagpunta nga sa Hebron
at doo’y nakipagkasundo sa kaniyá sa harapan ng Panginoón.
Binuhusan nila ng langis si David at kinilalang hari sa Israel.

Tugón . . .
Masaya tayong papasok sa tahanan ng Poong D’yos!
Salmo Awit 121

Akó ay nagalak, sa sabing ganito:
“Sa bahay ng Poon ay pumasok tayo!”
Sama-sama kamí matapos sapitin,
ang pintuang-lunsod nitóng Jerusalem.

Dito umaahon ang lahat ng angkan,
lipi ni Israel upang magsambahan, ang hangad,
ang Poon ay pasalamatan,
pagkat itó’y utos na dapat gampanan.
Doon din naroón ang mga hukuman
at trono ng haring hahatol sa tanan.

Pagbasa 2 Taga-Colossa 1:12-30

Mga kapatid: Magpasalamat kayó sa Ama,
sapagkat minarapat niyáng ibilang kayó sa mga hinirang
na magmamana ng kaharian ng kaliwanagan.
Iniligtas niya tayo sa kapangyarihan ng kadiliman
at inilipat sa kaharian ng kaniyáng minamahal na Anak.
Sa pamamagitan ng Anak,
tayo’y pinalaya at pinatawad sa ating mga kasalanan.
Si Kristo ay larawan ng Diyós na di-nakikita,
at siyáng may kapangyarihan sa lahat ng nilikha.
Sapagkat ang lahat ng nasa langit at nasa lupa,
nakikita man o hindi, pati ang mga naghahari at namamahala,
mga namumuno at may kapangyarihang espirituwal ay pawang nilikha ng Diyós
sa pamamagitan niya at para sa kaniyá.
Siya’y una sa lahat, at sa kaniyá nasasalalay ang kaayusan ng lahat ng bagay.
Siya ang ulo ng simbahan na kaniyáng katawan.
Siya ang Una, ang Panganay na Anak – ang unang nabuhay na muli
upang siyá ang maging pinakadakila sa lahat ng bagay.
Ipinasiya ng Diyós na ang kaniyáng kalikasan ay manatili rin sa Anak,
at inibig niyáng ang sandaigdigan ay makipagkasundo sa kaniyá
sa pamamagitan ng Anak.
Sa pamamagitan ng pagkamatay nitó sa krus,
nagkasundo nga ang Diyós at ang lahat ng nilikha sa langit at sa lupa.

Magandáng Balità Lucas 23:35-43

Noong panahong iyón,
nilibak si Hesús ng mga pinuno ng bayan.
Anila, “Iniligtas niya ang iba;
iligtas namán niya ngayon ang kaniyáng sarili,
kung siyá nga ang Mesiyas, ang hinirang ng Diyós!”
Nilibak din siyá ng mga kawal,
nilapitan at inalok ng maasim na alak.
Sinabi nila,
“Kung ikáw ang hari ng mga Judio, iligtas mo ang iyóng sarili.”
At nakasulat sa ulunan niya sa wikang Griego, Latin at Hebreo,
“Ito ang Hari ng mga Judio.”
Tinuya siyá ng isa sa mga salaring nakabitin, at ang sabi,
“Hindi ba ikáw ang Mesiyas?
Iligtas mo ang iyóng sarili, pati na kamí!”
Ngunit pinagsabihan siyá ng kaniyáng kasama,
“Hindi ka ba natatakot sa Diyós?
Ikaw ma’y pinarurusahang tulad niya!
Matuwid lamang na tayo’y parusahan nang ganito dahil sa ating mga ginawa;
ngunit ang taong itó’y walâng ginawang masama.”
At sinabi niya, “Hesús, alalahanin mo akó kapag naghahari ka na.”
Sumagot si Hesús, “Sinasabi ko sa iyó:
ngayon di’y isasama kita sa Paraiso.”

PAGNINILAY/ HOMILIYA

PITHAYA AT SANGHAYA

Fr. Chito Dimaranan, SDB

Matunog at malutong ang mga panlalait ng mga taong pumalibot kay Jesus. Sinasaad ng ebanghelyo ayon kay Lucas kung paano siya nilait, inalipusta, at nilibak. Iisa ang laman ng kanilang mga panlilibak at panlalait: “bumaba ka sa krus kung ikaw nga ang sinasabing Mesiyas!”

Nguni’t sa dakilang kapistahang ito ni Kristong Hari, malinaw ang turo ng ating mga pagbasa. Mataginting ang mga hanay ng pagpapahalagang napapaloob sa kung ano ang ipinangangaral sa atin ng Haring nabayubay sa krus.

Ang ating mundo ay bihasa sa ideya ng pag-akyat, pag-angat, promosyon, at pagtaas sa hagdan ng tagumpay. Alam ng lahat na ang kagustuhang makatuntong sa bangkito ng kadakilaan at pagkilala ng madla ay isang natural na pangarap at pithaya ng tao. Hindi masama ang maghangad umunlad, umangat, at manguyabit sa puno ng pagtatanghal sa lipunan. Ang sinumang artista na nagsisimula lamang makilala ay naghahangad at nag-aasam na tumanggap ng tinatawag na “top billing.” Ang sinumang kasapi ng SK sa takbo ng politika sa Pilipinas, ay naghahangad balang araw maging mayor o congressman, kung maaari. Ito ang dahilan kung bakit lahat ng malalaking politiko ay pilit na isinusuong ang kanilang anak na binata at dalaga sa larangan ng Sangguniang Kabataan.

Lahat ng tao ay katulad ni Zaqueo na narinig natin sa ebanghelyo kamakailan. Maliit man ay matayog ang kanyang panagimpan. Pandak man ay mataas ang kanyang hangarin at pinipithaya ng puso at damdamin. At bagama’t siya ay maliit sa paningin ng madla ay matayog ang kanyang hangaring pumailanlang sa larangan ng pagbabagong-buhay.

Sa Banal na kasulatan, malimit natin matunghayan ang larawan ng isang bundok na dapat akyatin. Ang bundok ay sagisag ng kaligtasan, ng paglapit sa kung saan naroon ang Diyos. Ang pag-akyat maging sa Jerusalem, lalu na sa templo, ay sagisag ng paglapit sa dambana at sa puso ni Yahweh. Magmula nang makatagpo ni Moises si Yahweh na nagpakilala sa atin bilang iisang Diyos, tayo ay nabibighani at patuloy na tumitingala sa bundok kung saan magmumula ang tulong na dulot ng Diyos.

Hindi masama ang umakyat at tumaas. Hindi masama ang magkaroon ng pithaya at pag-aasam na makilala, at tingalain ng balana, hangga’t maaari.

Ang magandang balita sa araw na ito ay maging si Jesus ay umakyat. Ang ebanghelyo ay malinaw sa paglalarawan kay Jesus na tumutupad sa kanyang tungkuling umakyat sa Jerusalem bawa’t taon tulad ng lahat ng Judeo. Siya ay umakyat sa bundok ng Jerusalem upang magpugay sa kanyang Ama.

Tumbukin agad natin ang nais kong iparating sa inyo. Ito rin ang nais ituro ng ating Kapistahan ngayon. Nais ng Diyos na tayo ay umangat, tumaas, at pumailanlang sa bantayog ng kaligtasan. Nais ng Diyos na tayo ay bumalikwas sa ating pagkasadlak sa kasalanan at kamatayang dulot ng pagkakasala. Nais ng Diyos na tayo ay umangat sa larangan ng biyaya. Malinaw na turo ni San Agustin, na ang Diyos ay naging tao (kay Kristo) upang ang tao ay matulad sa Diyos. Dapat lamang na ang tao ay mag-asam umangat, tumaas, at pumailanlang sa kabanalan.

Ito ang nasa likod ng pithaya ni Zaqueo na maka-akyat sa puno ng sikomoro. Sa likod ng kanyang makamundong pag-aasam na makita ang kinikilalang Mesiyas, nanguyabit siya sa puno upang makatagpo ang pinag-aasam ng madla. Lahat tayo ay tulad ni Zaqueo. Lahat tayo ay may malalim na pagnanasa sa Diyos na malimit ay natatakpan ng kasalanan. Lahat tayo sa kaibuturan ng ating puso ay naghahanap sa Diyos at sa kanyang mga pangako.

Nais kong isipin na ito ang kahulugang malalim ng pag-akyat ni Jesus at pagkabayubay niya sa krus. Puno ang inakyat ni Zaqueo. Mula sa punong ito ay kinilala ni Jesus ang malalim niyang pithaya at nasa. Nguni’t mula sa punong ito ay pinababa niya si Zaqueo.
“Bumaba ka diyan at nais kong tumuloy sa iyong bahay.” Ang hangad ni Zaqueo ay kanyang pinagbigyan. Nguni’t para ang hangad na ito ay makamit, ay pinababa niya ang tao sa puno.

Puno rin ang inakyat ni Kristo. Ang krus ay siyang puno kung saan itinanghal hindi ang kanyang pithaya kundi ang kanyang sanghaya – ang kanyang dangal, ang kanyang kadakilaan bilang Diyos, ang kanyang luwalhati bilang Mananakop. Ang nagpababa kay Zaqueo sa puno ng sikomoro ay siya ring umakyat sa puno ng krus upang mapagbigyan at mapagkalooban ang sangkatauhan ng kanilang malalim na pithaya – ang makatagpo at makaniig ang Diyos.

Malalim ang hangad at pithaya ng Diyos para sa ating lahat – higit na malalim (o matayog) kaysa sa ating makataong pithaya at nasa. Ang nasa niya ay tayo ay pumailanlang sa larangan ng pagmamahal, pananampalataya, at pag-ibig.

Ang dakilang kapistahan natin ngayon ay pagsasalarawan ng kung ano ang binata at hinarap ni Kristo upang mapagkalooban tayo ng kung ano ang ating asam-asam. Nanguyabit siya at nabayubay sa puno at kahoy ng krus.

At dito naganap at natanghal ang kanyang tunay na kadakilaan at kaluwalhatian. Naging trono ang kahoy ng krus. Naging luklukan at sagisag ng kanyang kadakilaan.

Dalawang uri ng tao ang maari nating matungyahay sa pagninilay na ito. Ang una ay mga taong napako sa kanilang makamundo at mababaw na pithaya at pagnanasa. Ang ikalawa ay mga taong ang kanilang pithaya ay napakong kasama ni Kristo sa trono ng tunay na kadakilaan at kaluwalhatian. Ang mapako sa makamundong pithaya ay manatili sa mababaw na makataong pagnanasa. Ang mapako kasama ni Kristo sa kahoy ng krus na banal ay ang pumapailanlang kasama at katulad niya tungo sa makadiyos na sanghaya at dangal na hindi kailanman mapapawi, di kailan man magagapi.

Ito ay sapagka’t ang kanyang paghahari ay walang hanggan.

Ang naghihintay sa atin sa paghaharing ito ay bumabagtas sa isang mababaw na pithaya. Ang naghihintay sa atin sa bahay ng Diyos ay walang iba kundi ang sanghaya ng taong pinagbuwisan ni Kristo ng kanyang dugo at buhay. “Masaya tayong papasok sa tahanan ng ating Diyos” (Salmong Tugunan).

Pambansang Dambana ni Santa Maria Mapag-ampon
Paranaque City – Nobyembre 20, 2007 5:20 PM