frchito

Archive for the ‘Homily in Tagalog’ Category


ASAM-ASAM; NILALASAM

In Homiliya sa Pangkaraniwang Panahon, Linggo ng Karaniwang Panahon Taon K, Taon K on Nobyembre 4, 2016 at 20:15

 

Ika-32 Linggo ng Karaniwang Panahon (K)

Nobyembre 6, 2016

KATOTOHANANG ASAM-ASAM, KATOTOHANANG NILALASAM

Sanay na sanay ang Pinoy na isabuhay sa kasalukuyan ang mga mahalagang bagay na parating pa lamang sa hinaharap. Maagap at maaga ang Pinoy kung magdiwang. Setyembre pa lamang ay nagkukumahog na ang mga himpilan ng radyo, mga shopping malls, at mga TV network na magpadama, magpatugtog, at magbigay-paalala tungkol sa darating na Pasko.

Maging sa mga pamilya ay maaga mangarap ang mga bata. Bunsod marahil ng kahirapan ay maagang makintal sa isipan ng mga musmos ang kagustuhang marating at makamit ang anumang karera upang makatulong sa magulang, makaipon, at makapag-paanyo ng magandang kinabukasan. Hindi malayong ang mga bata ay sinisimulang paghandaan ng itutustos sa pag-aaral bago pa man sila isilang.

Maaga mangarap ang Pinoy at malayo ang tanaw kapag ang pinag-uusapan ay ang hinaharap. Marunong ang Pinoy na habang maaga pa, ay ninanamnam na, dinadama, at isinasabuhay na ang bagay na bagama’t wala pa, ay pinakahihintay na at pinakamimithi. At sapagka’t ang kanyang isip at puso ay nakatuon sa darating, sa hinihintay na hinaharap, handa rin ang Pinoy na magtiis, magdusa, at maghirap sa kasalukuyan.

Sanay ang Pinoy maghintay. Sanay ang Pinoy magtiis at magdanas ng hirap sapagka’t ang hinaharap ay pihong darating. Hindi ba’t ito ang nasa puso ng mahigit 10 milyong kababayan natin na nasa ibang bansa at nagpapakahirap para sa tinatawag nilang kinabukasan? Hindi ba’t ang pinakaaasam na hinaharap ang siyang dahilan kung bakit handa ang Pinoy na humarap sa kalungkutan, pamamanglaw, at pagkagiliw sa kanilang mahal sa buhay at manatili nang maraming taon sa malayong lugar?

Ito ang buod na kapansin-pansin sa ating mga pagbasa sa araw na ito. Mapait ang pinagdaanan ng pitong magkakapatid. At kung iisipin natin na pati ang kanilang ina ay nagdanas din ng parehong malupit na kamatayan, lalung tumitingkad ang kabatirang basta ang hinaharap ang pinag-uusapan, ay walang hindi gagawin ang taong puno ng pag-asa, tigib ng pananampalataya, at lipos ng pagmamalasakit sa pinaninindigang katotohanang ang kaganapan ay wala pa rito ngayon, kundi sa darating pang panahon.

Sa ngalan ng hinaharap, ang taong matapat at matuwid at puno ng pananampalataya ay handang bale-walain ang kasalukuyan, at ituring ito na pangalawa o pangatlo lamang sa hanay ng pagpapahalaga. Ano nga ba ang nilalaman ng hinaharap na ito? Ano nga ba ang higit na mahalagang katotohanan na nagbunsod sa pitong magkakapatid upang harapin ang mapait na kamatayan sa pugong nagliliyab at naglalagablab?

Ano nga ba ang mahalagang bagay o lagay na ito na naging sapat na dahilan upang ang mga tao ay mamuhay na tila baga ang pinakahihintay ay dumating na? … na naging sapat na dahilan upang hindi na sila mamuhay tulad ng karamihan? Iisa ang sagot ng una at pangatlong pagbasa … pareho ang tinutumbok ng mga ito. At ang higit na mahalagang ito ay ang kanilang paniniwalang ang tao ay muling mabubuhay, upang makapiling ang Diyos magpakailanman.

Ito ang maka-apat na ulit na sagot ng magkakapatid sa aklat ng Macabeo. Ito rin ang sagot ni Jesus sa mga Saduseong nag-usisa sa kanya ng mga tanong na walang kapararakan … mga tanong na alam naman ng lahat ay malayong-malayo sa larangan ng makatotohanan at maaring mangyari. Tulad ng mga tanong ng mga taong aral at nagdudunung-dunungan, ang tanong ng mga Saduseo ay isang patibong. Ang pakay nila ay siluin ang Panginoon, at hindi upang malaman ang katotohanan. Sa kadahilanang hindi sila naniniwala sa muling pagkabuhay, nag-imbento sila ng tanong na batid natin ay malayong mangyari.

Nguni’t sa halip na mawalan ng matibay na pundasyon ang sagot ni Jesus, ay bagkus naidiin niya ang katotohanan – na sa muling pagkabuhay ay mababago ang takbo ng ating pakikitungo sa isa’t isa … na sa muling pagkabuhay ay hindi na tayo nalalambungan ng makamundo at material na uri ng pakikipag-ugnayan sa isa’t isa … na ang mga muling nabuhay ay tila mga anghel, na hindi na muling mamamatay kailanman.

Matibay at malalim ang pagpapahalaga ng taong sumasampalataya dito sa katotohanang ito. At sapagka’t mahalaga ito, ninanamnam na ito bilang katotohanang ganap at narito na. Dahil ito ay pinaninindigan ng sumasampalataya, handa siyang mamuhay na tila baga ay ito ay isa nang katotohanang naganap na ngayon, dito, palagian, at saanman. Maging ang pamumuhay bilang anghel ay handa niyang gawin at akuin. Maging ang pag-aasawa ay handa niyang ipagpaliban o palampasin, sapagka’t dama na niya at niloloob na ang hinaharap na katotohanan ng muling pagkabuhay.

Tulad ng pitong magkakapatid, malayo ang tanaw ng mga sumasampalataya … malalim, matibay, at mapunyagi. Sa lakas ng kanilang pangitain sa hinaharap na luwalhati, ay tinanggap nila ang pansamantalang kahirapan sapagka’t nadama na nila ang luwalhating darating mula sa Panginoon. Tulad ng libo-libong mga banal at mga martir sa kasaysayan ng Santa Iglesya, pinaninindigan natin ang sinasaad sa Salmo na binasa natin sa sandali ng Komunyon: “Ang Panginoon ay aking pastol, hindi ako mangangailangan ng anuman.” Sapagka’t sa ating pananampalataya, ang katotohanang inaasam at hinihintay ay katotohanang ganap, laganap, at nilalasam na.


KAILANMAN, SAANMAN, AT PALAGIAN

In Homiliya sa Pangkaraniwang Panahon, Linggo ng Karaniwang Panahon Taon K, Taon K on Oktubre 12, 2016 at 14:44

Ika-29 na Linggo ng Taon (K)

Oktubre 16, 2016

Mga Pagbasa: Exodo 7:8-13 / 2 Tim 3:14 – 4:2 / Lucas 18:1-8

KAILANMAN, SAANMAN, AT PALAGIAN

Palagiang pananalangin ang isang malinaw na paksa ng mga pagbasa sa araw na ito. Natunghayan natin kung paano nagtiyaga si Moises na panatiliing nakataas ang kanyang mga kamay noong nakikipagbakbakan ang mga Israelita laban sa mga Amalekita. Isang malinaw na pagsasagisag ng taimtim na panalangin, ang kanyang kamay na naka-angat ang isinasalarawang naging dahilan ng kanilang pagwawagi (Unang Pagbasa).

Ito rin ang malinaw na paksa ng ebanghelyo ayon kay San Lucas. Isang balo ang inilalarawang nangungulit sa tiwaling hukom, na dahil sa kakulitang ito ay napilitang ipagkaloob ang hinihingi ng balo. Palagiang panalangin ang siyang tinutumbok ng talinghagang ito. Palagian … pagtitiis … pagpupunyagi … ang lahat ng katagang ito ay may kinalaman sa isang saloobing maalam makibaka sa isang daigdig na nababalot ng lahat ng uri ng panghihinawa at panghihina ng loob.

Nanghihinawa na ang marami sa sitwasyon ng gobyerno at lipunang Pilipino. Habang sinusulat ko ito, laman ng mga balita sa radyo ang namumuong sama ng loob at galit ng balana sa patuloy at sunod-sunod na balita tungkol sa mga bagay na hindi na bago at alam na ng lahat – ang katiwalian at kasinungalingan ng mga namumuno sa ating gobyerno. Nangangamba ang marami na muling babalikwas ang mga sundalo upang magsagawa muli ng isang bagay na hindi gusto ng higit na nakararami – isang kudeta.

Panghihinawa rin ang nababasa natin sa kawalang interes ng marami sa organisadong relihiyon, pati na rin ang kawalang interes sa pananalangin. Ayon sa mga pagsasaliksik na ginawa tungkol sa mga kabataan ng mga nakaraang taon, ang mga kabataang lumalaki ngayon ay hindi na magiging tulad ng kanilang mga magulang at mga lolo at lola na malakas ang pagkatig sa relihiyon at lahat ng bagay na kaakibat nito.

Sa ating panahon, marami at susun-suson ang mga katumbas na kaaway na Amalekita ng mga taong masidhi ang pagkatig sa pananampalataya. Subali’t ang ating pinag-aawayan ay higit pa sa isang balon ng tubig lamang sa ilang. Ang mga pinag-aawayan natin ay hindi lamang pangunahing mga pangangailangan, kundi mga bagay na may kinalaman sa kasakiman, katakawan, at kagustuhang magpasasa sa karangyaan. Ang katiwalian na patuloy na bumabalot sa buong lipunang Pilipino ay walang puno at dulo liban sa walang kabubusugang pagnanasa sa higit pa, sa mas marami, sa mas magaling. Tila wala nang mapipiling pinuno sa bayan man o saan man na hindi nababahiran ng kamandag ng pagnanasa ng higit pa.

Malimit natin isipin na ang panalangin ay ginagawa natin para lamang sa Diyos. Ito ay tama. Ang Diyos ay karapat-dapat sa ating pagsamba, pagpupuri, at pasasalamat. Subali’t bukod rito ay may isang mahalagang papel ang panalangin. Sa pagdarasal, bukod sa kinikila natin ang Diyos bilang Diyos, kinikilala rin natin ang kalikasang makatao na sa kailaliman, ay walang kaya, walang dapat ipagyabang, walang dapat ipag-imbot. Bilang isang nilalang, bagaman at may angking dignidad na hindi mapapawi ninuman, ang taong marunong ay siyang maalam ilagay ang sarili sa tamang lugar.

Ang taong banal, samakatuwid ay hindi naghahanap ng bagay na bumabagtas sa kanyang angking dignidad at kakayahan. Ito ang isa sa mga ipinahihiwatig ng palagiang panalangin – ang pagtanggap sa limitasyong makatao, ang pagkilala sa Diyos na siyang pinaka makapangyarihan sa lahat, at ang pagkilala sa kanyang banal na kalooban.

Ang taong palalo ay hindi marunong magdasal. Hindi niya kailangan ang Diyos. Ang taong mapag-imbot at mapaghanap ng higit pa sa kanyang kakayahan ay hindi maalam tumawag sa Diyos. Wala siyang kailangan liban sa kanyang sarili. Bakit pa siya magdadasal? At narito ang sitwasyong kinapapalooban ng marami. Sa tinatawag ng sitwasyong postmodern, napalipat sa isipan ng balana ang sentro, simulain, at sukdulan ng tunay na kapangyarihan.

Napalipat sa tao ang maraming bagay na noong una ay batid natin na nagmumula lamang sa kalooban ng Diyos. Marami nang bagay ang pinang himasukan ng tao. Kaya ng taong gumawa ng bata sa test tube. Kaya ng taong kumitil ng buhay bago pa man ito mag-mistulang may buhay. Kaya nating palitan ang takbo ng kalikasan. Pati yelong milyon-milyon nang taong at maraming siglong matigas na yelo ay nalulusaw nang unti-unti dahil sa ating kapabayaan, at kasakiman.

Ang global warming ay gawa ng tao, hindi ng Diyos. Ang taong ito, tulad ng bawa’t isa sa atin, ay siyang naging napaka talino at napaka pangahas, kung kaya’t nabale wala at natapakan ang paghahari ng Diyos sa lupa at sa langit. Oo, tumpak na sabihing ang panalangin ay patungkol sa Diyos. Subali’t tumpak rin na sabihing ang panalangin ay para din sa tao, upang kilalanin ng tao kung sino ang tunay na may angking kapangyarihan sa buong daigdig as sa lahat ng nasa daigdig.

Ang panalangin ay hindi kailangan ng Diyos, subali’t ito ay lubhang kinakailangan ng tao. Sa unang pagbasa, nakita natin ang pagtanggap ni Moises ng kanyang kawalang kakayahan. Napagod siya sa katataas ng kamay, sa pananalangin para sa kanyang bayan. Tinanggap niya ang dalawang katotohanan: una, kailangan niya ng tulong ng iba, kailangan niya na ang kanyang kamay ay patuloy na panatiliing nakataas sa Diyos sa panalangin. Ikalawa, kinilala niya na tanging ang Diyos lamang ay may hawak sa takbo ng kasaysayan. At ang pagkilalang ito ang siyang nagbubunsod sa taong may pananampalataya, na patuloy at palagiang ipatungkol sa Diyos ang tunay na pag-asa, matimyas na pag-aasam, at masugid na paghiling sa tulong ng Maykapal. Ito rin ang buong pananampalatayang pagkilala ng balo sa kanyang kawalang kaya kung kaya’t naghinuhod siya sa masamang hukom upang maganap ang kanyang hinihiling at pinahahalagahan.

Iisang liksiyon ang malinaw na tinutumbok nito – ang palagiang pananalangin, saan man at kailan man. Humuhulagpos ang buong lipunan saan man sa kabatirang ang Diyos ang siyang tunay na Hari at Panginoon ng lahat. Sa paglalahong ito ng kabatirang nabanggit, naglalaho rin ang pagkilala rito. At kapag ang pagkilala sa Diyos bilang Diyos ay nanlabo, nanlalabo rin ang wasto at akmang pagkilala sa kakayahan ng tao. Sa pagkakait natin sa pagkilalang ito kung sino ang Diyos at ano ang kanyang papel sa larangan ng makamundong buhay natin, ipinagkakait rin natin sa ating sarili ang isa sa mga malinaw na palatandaan ng dignidad pantao – ang kakayahang tumawag sa Diyos sa pamamagitan ng panalangin.

Hindi kailangan ng Diyos ang ating panalangin, kung tutuusin. Kailangan natin ang panalangin bilang pagtanggap sa ating tunay na kakayahan at dignidad, at pagtanggap sa tunay na hanay ng pagpapahalaga at hanay ng katotohanan. Isa sa pangunahing katotohanang ito ay ang Diyos ay Diyos at Panginoon ng lahat. Tanging Siya lamang ang karapat-dapat tumanggap ng ating pagpupuri at pagpupugay, pagsamba at pananalangin … saanman, kailanman, at palagian. Purihin natin ang Diyos!