frchito

Archive for Setyembre, 2010|Monthly archive page

, , , ,

HANGGANG KAILAN, PANGINOON?

In Catholic Homily, Karaniwang Panahon, Lingguhang Pagninilay sa Ebanghelyo, Propeta Habbakuk, Tagalog Sunday Reflections, Taon K on Setyembre 28, 2010 at 09:24

Ika-27 Linggo ng Taon(K)
Oktubre 3, 2010

Mga Pagbasa: Habbakuk 1:2-3, 2:2-4 / 2Tim 1:6-8, 13-14 / Lucas 17:5-10

Agguanta ang salitang kastila na sumasagi sa aking isipan sa pagninilay sa mga pagbasa sa linggong ito. Hindi lamang ito katumbas ng pagtitiis. May kinalaman ito sa pagtitiis na may kahalong paghihintay. Parang may kaugnay ito sa kristiyanong pag-asa, ang paghihintay na may bahid ng pagtitiwalang ang hinihintay ay may kahihinatnan.

Panalangin ito ng mga taong, bagama’t may panimdim na pasan sa balikat at laman ng puso, ay nakukuha pang tumaghoy at makiusap sa Diyos: “hanggang kailan, Panginoon?” Ito ang panaghoy na malaon na nating natutunang sambitin. Ito ang panalanging laman na ng puso at isipan sa mula’t mula pa … noong nakatikim ang bayan natin ng paulit-ulit na pagyurak sa ating dangal, sa ating kalayaan, at sa ating katalinuhan.

Ito rin ang malaon na nating kahilingan sa Diyos … Naghihintay pa rin tayo na maibsan ang talamak na kahirapan sa maraming dako ng bayan natin. Naghihintay pa rin tayo na makihalubilo ang bayan natin sa hanay ng mga bansang tinitingala ng buong mundo, dahil sa propesyonalismo, sa kaalaman, sa kapahaman, at sa kakayahan sa lahat ng larangan ng pakikipagtalastasan, komersyo, at produksyon.

Hanggang kailan pa kaya, Panginoon, kami magtitiis sa patuloy na pagbulusok ng tiwala ng buong mundo sa ating bayan? Hanggang kailan pa kaya tayo magtitiis sa patuloy na panlilibak ng ibang bansa sa dami ng kapalpakan ng mga namumuno sa atin? Hanggang kailan pa kaya titikisin ng buong mundo pati ang nakahihiyang kawalan ng pagtitiwala sa ating mga paliparan at ang seguridad sa nasabing paliparang internasyonal?

Mahaba ang listahan natin ng mga dahilan upang mag-agguanta.

Sa araw na ito, tinutumbok ng Panginoon ang dagdag at wastong dahilan upang tayo ay matutong mag-agguanta.

Una sa lahat, isang halimbawa ni Habakuk ang ipinamamalas sa atin. Sa kabila ng kanyang panaghoy, lumutang ang isang kabatirang siyang batayang matatag ng pagtitiis – ang katotohanang may Diyos na nagkakaloob ng gantimpala sa mga matuwid na nagtitiis: “Masdan mo, ang hambog ay mabibigo sa kaniyang kapalaluan, ngunit ang matuwid ay mabubuhay sa kaniyang katapatan.”

Pangako ng Diyos ang siyang batayan at dahilan ng pagtitiis ng taong sumasampalataya.

Ikalawa, isang paalaala ang pahatid ng Diyos sa atin sa pamamagitan ni Pablo. Nguni’t hindi lamang ito paalaala, kundi isa pang malinaw na halimbawa. Si Pablo, na siyang larawan ng pagtitiis, pag-asa, at sa malalim na paniniwalang ang lahat ay may kahulugan, at ang lahat ay may hangganan at katuturan … “Maging masigasig sa pagtupad sa tungkuling tinanggap mo sa Diyos.” “Manatili ka sa pananampalataya at sa pag-ibig na tinanggap natin sa pakikipag-isa kay Kristo Hesus.”

Katigan at muog ng pagtitiis ang katotohanang may Diyos at sa katotohanang ang Diyos na ito ay Diyos ng pag-ibig. Ang pag-ibig na ito ay pinatunayan mismo ni Hesus na kanyang Anak.

Alam natin lahat ito. Alam natin kung gaano kamahal tayo ng Diyos. Subali’t sa mga sandali ng pighati at panaghoy ay kay dalin natin lumimot. Kay dali natin matangay ng kawalang pag-asa, at ng tampo o sama ng loob sa Diyos. May masamang nangyayari sa mga taong nagpapakabuti. Dahil sa kasalanan ng tao, nababalot ng hiwaga ng paghihirap ang buhay natin lahat. Ang kasakiman at katiwalian ay naghahatid ng matinding paghihirap sa buhay ng mga walang kinalaman sa masasamang nagaganap sa mundo. Limampu at pitong kataong walang kamalay-malay ang pinaslang para lamang mahawi ang oposisyon sa dinastia ng isang pamilya ng mga politicong ganid at halang ang kaluluwa.

Sa mga sandaling ito, malaking habag sa sarili ang sumasagi sa atin lahat. Walang sinuman ang dapat magdusa o karapat-dapat sa anumang paghihirap. Wala dapat sinumang tatangis dahilan sa katakawan ng ibang tao.

Subali’t dahilan sa misteryo ng kasalanan na bumalot sa kalikasang makatao, ang paghihirap ay naging bahagi ng buhay natin sa lupang bayang kahapis-hapis.

Ang ikatlong aral na lumulutang sa mga pagbasa ngayon ay ang tama o wastong tugon sa lahat ng uri ng pagdurusang sumasagi sa atin. At ito ay ang kababaang-loob – ang kakayahang tumanggap anumang hindi katanggap-tanggap, ang pagtitiwalang anuman ang mangyari sa atin ay may katuturan, may kahihinatnan, may kahulugan. Sa sandaling ito, ang sumasagi sa aking isipan ay ang katotohanang ang payak at mababa ang loob, ay hindi kailanman maibabagsak pa sa lusak ng kawalang-dangal. Ang taong payak at mababa ang loob ay hindi napapahiya, hindi napapariwara. Nanatili sa kanyang puso at isipan ang katotohanang hindi makakatkat ninuman, at ng anuman sa kanyang pagkatao – ang angking dangal na kaloob ng Diyos sa lahat ng tao.

Ito ang dahilan kung bakit hindi suliranin ang paglilingkod, ang pagtupad sa tungkuling naka-atang sa balikat. Alam niya ang katotohanang muog at batayan ng kanyang dangal: “Kami’y mga aliping walang kabuluhan; tumupad lamang kami sa aming tungkulin.”

Kung ito ang saloobing ito, matapang at matatag natin mapaninindigan ang panalanging bagama’t puno ng panimdim at pagtangis ay puno rin ng mapagpalayang pag-asa: “Hanggang kailan, Panginoon, kami daraing sa iyo, at di mo diringgin?”

Ito ang maka-kristiyanong pagtitiis, pag-aaguanta … paghihintay at katiyakang pasasaan ba’t at lilipas rin ang lahat?

, , ,

GAWIN ANG BUONG MAKAKAYA SA PAKIKIBAKA

In Catholic Homily, Homily in Tagalog, Karaniwang Panahon, Lingguhang Pagninilay sa Ebanghelyo, Propeta Amos, Tagalog Sunday Reflections, Taon K on Setyembre 20, 2010 at 13:42

Ika-26 na Linggo ng Taon (K)
Setyembre 26, 2010

Mga Pagbasa: Amos 6:1a,4-7 / 1 Tim 6:11-16 / Lucas 16:19-31

Langit at lupa ang layo sa dalawang nilalang na isinilang na hindi kailanman magkakadaop-palad: ang mayaman at ang dukhang si Lazaro. Tubig at langis naman ang tulad sa pagkakahiwalay ng mayayaman at ng mahihirap sa panulat ni Amos. Sa tasang tasa na lamang na inuman ng mamahaling alak ay wala nang panama. Sa kamang kama na lamang na gamit ng mga humihilatang mayayaman ay wala na ring paghahambing. Ano pa kaya sa pagkaing inihahain sa hapag?

Mayroong patuloy na nagnanaknak na suliranin sa lipunan natin saanman. Palasak pa rin ang pagtatangi-tangi sa mundo. Tuloy ang hidwaan sa pagitan ng mga taong diumano ay nagmamahal sa Diyos, anuman ang pangalang tawag nila sa kanya. Sa buong kasaysayan ng mundo, napakarami ang namatay sa ngalan ng relihiyon, at maging sa ngayon, ay patuloy ang mga terorista sa pagkilos na tila baga ang utos sa kanila ng Diyos ay ang pumatay, manira, manakot, at mamilit sa iba ng kanilang paniniwala.

Ang lahat ay nakikibaka. Ang lahat ay nagpupunyagi upang ang kanilang relihiyon ang siyang manaig. Sa maraming lugar sa daigdig, ilang mga grupo ng tao ang handang makipagpatayan upang ang kanilang relihiyon ang manaig at maghari sa lahat?

Sa araw na ito, tingnan natin ang listahan ng mga bagay na totoo. Una, totoo na may kawalan ng pagkakapantay-pantay sa mundo, saanman. Pati sa Amerika, alam natin na isa sa bawa’t pitong katao ay nabubuhay na mas mababa sa tinatawag na “poverty line.” Sa Pilipinas, ang bilang ay higit na marami kaysa rito. Hindi lamang tasang inuman ng alak ang sukatan ng kawalan ng pagkakapantay-pantay.

Ikalawang katotohanan … Totoo na ayon sa turo ng banal na Kasulatan, hindi maglalaon ay “matitigil na ang inyong mga pagpipiging at pagsasaya.” May wakas ang lahat ng bagay. May hangganan ang lahat ng bagay na nakikita at natutunghayan.

Ikatlo, totoo rin na ang Diyos ay Diyos ng ganap na pagkakaisa, lubusang pagkakapantay-pantay, at Diyos na hindi nagtatangi ng sinuman.

Nguni’t mayroon pang higit na mahalagang katotohanan ang dapat natin bigyang-pansin, ayon sa turo ng ebanghelyo. At ang katotohanang ito ay may kinalaman sa katarungan ng Diyos. Ang Diyos ay Diyos ng hustisya, Diyos na nagtataguyod ng katarungang ganap. At dahil sa katarungang ito, na kaakibat ng kanyang dakilang habag at awa, mayroon Siyang malalim na malasakit sa mga api, sa mga taong nasa kailaliman ng salansan o ng patas … sa mga taong walang kaya, walang kapit, at walang anumang pinanghahawakan.

Nguni’t may katotohanang kaakibat ang lahat ng ito. Hindi ito isang pagpapasa-kamay na lamang ng Diyos. Hindi ito isang pagiging hinalig na lamang sa Poong Maykapal. Hindi nangangahulugang wala na tayong dapat gawin, o wala na tayong anumang pananagutan.

Ito ang pagkakamali ng taong mayaman. Nang siya ay humiling, huli na ang lahat. Wala siyang pansin nang nabubuhay. Wala siyang pananagutan at pagmamalasakit noong nasa lupa pa siya. Wala siyang ginawa upang maibsan ang paghihirap ni Lazaro. Hindi niya ginawa ang kanyang buong makakaya noong nabubuhay pa.

At dito natin mauunawaan ang isa pang katotohanan … Walang mararating ang awa at katarungan ng Diyos kung walang pagkukusa ang tao. Walang magagawa ang Diyos kung walang pagpupunyagi ang tao. Walang ginhawa kung walang pagsisikap at walang gantimpala kung walang pagpupunla.

Masukal at masalimuot ang mundong iniikutan natin … puno ng sari-saring paghamon, tigib ng lahat ng uri ng kawalan ng pagkakapantay-pantay. Sa ating bayan, sa kabila ng pagbabago ng saligang batas, lalung lumala ang katiwalian, lalung dumami ang mga politikong kapit-tuko sa posisyon … sila at asawa, at anak, pamangkin, apo, at mga inangkin! Sa ating panahon, kung hindi ka maingat, ay paulit-ulit kang maiisahan, at malalamangan. Hindi ba’t ito ang paalaala ni Amos noong isang linggo? – ang mga takalang may daya, mga timbangan na may dagdag na tingga, at mga sanga-sangang dila ng mga namumuno?

Matindi ang paghamon … malinaw ang larangan ng pakikidigma. Halos manlupaypay tayo sa harap ng susun-susong mga suliraning pasanin natin. Tama si Pablo. Sa araw na ito, sa harap ng kawalan ng pagkakapantay-pantay na binabanggit ni Amos, sa harap rin ng langit at tubig na pagkakaiba ng mayaman at mga katulad ni Lazaro, mungkahi at paalaala niya sa atin ay ito: “Sikapin mong mamuhay sa katuwiran, kabanalan, pananalig, pag-ibig, pagtitiis at kaamuan.”

Ang pinakamahalagang kataga ay “sikapin.” Alam niyang mahirap ang laban. Alam niyang hindi madali at puno ng balakid. Alam rin natin ito. Halos sumuko na tayo sa kahihiyan sa buong mundo, lalu na at nililibak ng buong mundo ang Pinoy at tampulan ng lahat ng uri ng siste sa mga sine at palabas sa mayayamang bansa. Masahol pa kay Lazaro kung minsan ang tingin sa atin ng mga banyaga. Parang saanman tayo mapunta ay tungkulin natin na patunayang hindi tayo isang bayan ng mga mapagsamantala, at isang lahing busabos at walang alam.

Mahirap lunukin ang mapait na medisinang ito. Angkop na angkop ang paalaala sa atin ni Pablo: “Gawin mo ang buo mong makakaya sa pakikibaka alang-alang sa pananampalataya at kakamtan mo ang buhay na walang hanggan.”